Tag archieven: advies

Drie manieren waarop ik mijn rijbewijs gebruik

Drie manieren waarop ik mijn rijbewijs gebruik

Drie manieren waarop ik mijn rijbewijs gebruik.

De bovenstaande taartdiagram komt dichter bij de waarheid dan je denkt. Toen ik voor de vierde keer op één dag mijn rijbewijs pakte drong het tot me door: de afgelopen vijf jaar heb ik mijn rijbewijs maar voor één ding gebruikt. Dat ene ding is mezelf legitimeren als ik een afspraak heb bij een van mijn klanten. Dat zijn vaak de wat grotere overheidsorganisaties met een beveiligingsbeleid dat legitimatie vereist voordat je het gebouw in mag.

Het pasje vertoont slijtplekken, maar er is niet één agent die me om mijn rijbewijs heeft gevraagd omdat hij dacht dat ik niet kon rijden.

Gelezen: Rob – ‘In gesprek of verkeerd verbonden?’ #rapport

Ik moet er hier toch nog even wat aandacht aan besteden. Het advies van de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) over sociale media: ‘In gesprek of verkeerd verbonden? Kansen en risico’s van sociale media in de representatieve democratie‘ (.pdf). Het verscheen alweer in april en er is ook op andere plaatsen al over geschreven. Waarom er dan nu nog aandacht aan besteden?

De Rob is een club met aanzien. Maar helaas. Als zij aanbevelingen doen over een ‘nieuwerwets’ onderwerp vanuit een ouderwets perspectief gaan er dingen verkeerd. De publicatie heb ik met grote verbazing gelezen. Niet alleen omdat de Rob een club wijzen is, ook omdat de begeleiding die ze hebben georganiseerd niet uit de minsten bestaat. Kijk maar eens naar de lijst met deelnemers aan de expertsessies. Je ziet daar namen als Maurice de Hond (Newconomy), Yme Bosma (Hyves) en Bill Swanson (voormalig Director Online Independent UK). Niet slecht!

Ondanks deze kwaliteiten slagen ze er in een paar fundamentele eigenschappen van sociale media niet te noemen. Het lijkt wel alsof ze deze simpelweg over het hoofd zien! Hun aanbevelingen zijn voor verbetering vatbaar. Natuurlijk zijn ze best aardig. Er staan geen wereldvreemde dingen in. Ik ben er van overtuigd dat het advies beter was als ze hun blik iets meer hadden verruimd.

In deze blog noem ik een paar eigenschappen van sociale media waar ze in mijn ogen rekening mee hadden moeten houden.

1. Redactie ligt bij de gebruikers van sociale media (zie o.a. pagina 37)

De Rob schrijft dat informatie via sociale media te sterk gekleurd is doordat er geen redactie is. Ik raad ze sterk aan ‘The Wealth of Networks’ te lezen. Yochai Benkler legt hierin op fenomenale wijze uit hoe groepen internetgebruikers niet alleen informatie produceren, maar ook de redactie op deze informatie produceren. Dit leidt juist tot een diverser aanbod van nieuws dan traditionele media. Niet tot een verschraald aanbod, zoals de Rob beweert.

De oorzaak ligt er in dat de redacties van traditionele media een doel voor ogen hebben: geld verdienen. Of meer kijkers trekken. (Vaak komt dat op hetzelfde neer.)

De collectieve redactie op sites als Reddit heeft een ander doel. Niet het genereren van meer hits of bezoekers, maar het aanbieden van informatie die relevant is voor de doelgroep. Traditionele redacties kiezen vaak voor sensatie, terwijl dat bij een collectieve (zwerm) redactie geen streven is. Benkler legt dit natuurlijk iets geraffineerder uit. Het is echter een groot verschil met traditionele media! Dit verschil lijkt de Rob volledig te ontgaan.

Benkler - The Wealth of Networks

Benkler - The Wealth of Networks

 

2. Anonimiteit opheffen (aanbeveling 3)

De Rob pleit voor het – op sommige momenten – opheffen van anonimiteit.

Pardon? Dat wel heel erg ver hoor! Natuurlijk kan ik heel goed inlezen waarom ze dat graag willen. Online participatie is niet gebaat bij sabotage als deelnemers meer dan één keer onder verschillende namen deel kunnen nemen. De resultaten zullen vertekenen of het initiatief kan gekaapt worden door een belangengroep. Of, en dat is misschien erger, door een groep die geen belang heeft anders dan het genereren van publiciteit. Zie de case Geenstijl en Dorito’s.

Het opheffen van anonimiteit is echter niet de oplossing. Een kenmerk van massale anonieme online interactie is dat anonieme vreemden geen reden hebben om tegen elkaar te liegen. Op grote schaal is het aantal leugenaars te verwaarlozen. Op het moment dat een online initiatief voor participatie hier vatbaar voor is, is het niet omvangrijk genoeg. Het initiatief bevat dan sowieso te weinig deelnemers om het resultaat te extrapoleren naar de rest van de bevolking / inwoners. Ook kan het opheffen van anonimiteit burgers ervan weerhouden deel te nemen of te zeggen wat ze écht willen zeggen.

3. Knooppunten bezetten (aanbeveling 2)

Een opvallende aanbeveling van de Rob is dat politieke partijen in onze netwerksamenleving enkele knooppunten binnen dat netwerk kunnen gaan bezetten.

Bezetten? Het is me niet precies duidelijk wat ze er mee bedoelen, maar het heeft wat weg van politieke marketing, waarbij ik in mijn vertrouwde community lastiggevallen word door politieke partijen die hun boodschap willen verkondigen. Een dubieuze tactiek.

Het heeft iets paternalistisch: “De politici weten wat goed voor u is en brengen dat nu ook via de sociale media naar u toe.” Maar sociale media is toch tweerichtingsverkeer? Het gaat toch over de kracht van de community? Het gaat toch om de interactie? Met een bezetter is over het algemeen weinig interactie mogelijk. Die legt je zijn wil op!

Bovendien zijn (tijdelijke) communities met een maatschappelijk doel erg sterk en zeer effectief in het bereiken van een doel. Lees bijvoorbeeld het rapport van Viktor Bekkers over oude en nieuwe media en hun rol bij (contra)mobilisatie van burgers (.pdf). Bestuurders en politici doen er goed aan deze communities te omarmen, in plaats van ze te bezetten.

In mijn ogen mist de Rob hier een prachtige kans om politici te stimuleren zich open te stellen voor burgers. Om te luisteren, om interactie aan te gaan. Om standpunten bij te stellen op basis van wat er leeft in de online gemeenschap. In plaats daarvan lijkt het alsof de Rob stelt dat bestuurders en politici zich aan burgers op kunnen dringen zoals ze dat via oude media ook konden. Helaas hebben burgers nu meer keuzes. Ze kunnen een bezet knooppunt verlaten of bezetters uitsluiten. Bijvoorbeeld door – als community – deelnemers te modereren en uit te sluiten als ze te luid een politiek standpunt verkondigen binnen een knooppunt. Ze voeren tenslotte ook hun eigen redactie!

Afsluiter

Natuurlijk valt er nog meer over te schrijven, maar hier ga ik stoppen. Meer dan 1000 woorden voor een blog is tenslotte wat veel. Mijn punt mag duidelijk zijn: de Rob mag best een wat modernere visie op sociale media en openbaar bestuur ontwikkelen.

Review: Edgar Schein – Helping #boek

Gisteren las ik het boek ‘Helping’ van Edgar Schein uit. Het boek gaat over het succesvol aanbieden van hulp. Het succesvol aanbieden van hulp is één van de manieren waarop ik mijn advieswerk opvat. Ik ben een professionele helper.

Dat is iets anders dan een hulpverlener in de geestelijke gezondheidszorg! Ook ben ik zeker geen klusjesman of butler. Mijn inhoudelijke kennis bevindt zich op het gebied van het verbeteren van manier waarop de overheid te werk gaat. Meer specifiek houd ik me bezig met het verbeteren van e-dienstverlening, verminderen van regeldruk en open overheid.

Maar dat is slechts inhoud.

Sinds ik op een zompige boekenmarkt het boek ‘Het organisatie-advies en de manager’ vond heb ik meer aandacht gekregen voor de proceskant van het adviesvak. Hiermee bedoel ik niet de bedrijfsprocessen. Wat ik wel bedoel is de aandacht voor de klant, zijn situatie en zijn probleem.

Inhoud en proces
Mijn klanten benaderen me vaak met een inhoudelijke vraag. En dat is niet meer dan logisch. Bijvoorbeeld omdat ik een vraag om hulp vaak via een formele procedure ontvang. Dit komt omdat mijn klanten overheidsorganisaties zijn. En, zoals we allemaal weten, zijn zij gebonden aan bepaalde regels als het aankomt op het aanvragen van advies.

Ook zetten mijn klanten me vaak in als onderzoeker. Vanuit deze ‘vermomming’ krijg ik vaak veel vrijheid om vanuit de inhoud een advies te geven. Klanten vragen weliswaar om een inhoudelijk advies, maar kunnen dit vaker omzetten in acties. Op die momenten vind ik dat ik maar beperkt behulpzaam ben. Ze krijgen weliswaar een inhoudelijk advies, maar het leidt niet tot verbetering. Wat is het nut van het advies als het niet leidt tot verandering?

Daar is veel meer voor nodig.

Helping’ is een boek dat me helpt om een betere adviseur te zijn. ‘Beter’ is in dit geval het aanzetten tot veranderingen. Schein belicht vanuit verschillende perspectieven het proces van het succesvol vragen, aanbieden en ontvangen van hulp.

Een verzoek om hulp kun je niet negeren
De eerste – essentiële – observatie die hij in mijn ogen doet is dat je een verzoek om hulp niet kunt negeren. Nooit. De persoon die om hulp vraagt voelt zich altijd bezwaard. Hij heeft namelijk eerst moeten erkennen dat hij het probleem niet alleen  kan oplossen en hulp nodig heeft. Hij is ‘one down’ en het verzoek negeren zou hem alleen maar verder de put in helpen.

Vraag door om je rol te bepalen
Een ander punt dat ik heb geleerd is dat je het verzoek om hulp het beste kan beantwoorden met een paar diagnostische  vragen. Deze vragen hebben niet alleen als doel om ‘de vraag achter de vraag’ te achterhalen. Natuurlijk is dat belangrijk, maar Schein geeft ook een andere invalshoek. Met de informatie die je naar boven haalt ben je zelf in staat te bepalen op welke manier je het meest behulpzaam kunt zijn.

Je kunt namelijk kiezen voor verschillende benaderingen: een rol als dokter of als expert. Als een dokter luister je naar de klant en schrijf je voor wat hij moet doen. Als een expert lever je de expertise of handelingen die de klant vraagt. Dat laatste is een rol volgens het stramien “U vraagt, wij draaien”.

Wanneer je bij voorbaat al in een van deze twee rollen ‘schiet’ is de kans erg groot dat je advies niet zal leiden tot veranderingen bij de klant. Daar heb ik zeker wel eens last ven gehad! Je loopt het risico dat je de vraag verkeerd begrijpt en adviseert over het verkeerde. Het is me vaker overkomen dan me lief is.

Het kán zo zijn dat de klant geen recept wil, maar eigenlijk wil dat je hem iets uit handen neemt. Dat je iets voor hem doet; een taak afrondt. De adviseur speelt dan voor dokter, terwijl de klant kennis of een dienst in wilde kopen. Ook bestaat de kans dat je de klant iets uit handen neemt waar hij dat zelf uit had willen voeren. De helper neemt dan de expertrol waar de klant het meest geholpen is met de doktersrol.

Het lijken open deuren, maar voor mij was het goed dat weer eens op een andere manier uitgelegd te krijgen.

Eindoordeel

Dit boek is absoluut de moeite van het lezen waard. Al is het alleen maar omdat Schein niet alleen cases gebruikt die afkomstig zijn uit een professionele context. Je leest er ook over helpen in de privésfeer. Het boekje is geschreven als een essay en hierdoor is het goed leesbaar.

Het is een échte aanrader voor iedere professional die een expert is in zijn vakgebied. Het helpt je – gegarandeerd – om je inhoudelijke expertise beter in te zetten voor je (interne) klant.

Klik hier om ‘Helping’ van Edgar Schein te bestellen bij Managementboek.

Disclosure: Ik neem – om te testen hoe het werkt – deel aan het affiliateprogramma van managementboek.